Dorpsondersteuner in Achterveld; met Lucas Koch en Lonneke Lavrijssen

Eigenlijk had Lucas Koch het in 1985 allemaal al geregeld als huisarts in het dorp Achterveld (2.625 inwoners): een dorpsondersteuner en een informatiepunt waar kwetsbare bewoners laagdrempelig terecht kunnen voor informatie en steun bij hulp voor elkaar. Gefinancierd met zorggelden, maar toen kwamen de bezuinigingen (en decentralisaties) en verdween alles.

Lucas richtte daarom Door Achterveld Voor Achterveld (DAVA) op en trok in het voormalige gebouw van de bibliotheek. Inmiddels heeft DAVA een Schaakclub, een Buurthuiskamer met informatiepunt, de Ruilboekenkast, Samen aan tafel, Singles-Samen Gezellig en er wordt gebruik gemaakt van ANWB AutoMaatje.

Sinds vorig jaar heeft Achterveld ook een dorpsondersteuner in het kader van ‘Toekomstbestendige ouderenzorg in Achterveld’. Ook Achterveld vergrijst en er wonen steeds meer ouderen alleen. Lucas: “Niet iedereen kan straks nog naar het verpleeghuis of heeft mantelzorg. Wij verbinden en faciliteren bewoners om meer samen te doen. Veel draait daarbij om bewustwording.”

Bewoners bewust maken
Dorpsondersteuner Lonneke Lavrijssen: “Alles is er wel, maar mensen kennen het niet of weten het niet te vinden. Of ze weten niet hoe in een bepaalde situatie te handelen. Het gaat vaak om kleine vragen en dingen die snel door mensen zelf of samen opgepakt kunnen worden. Mensen willen en kunnen nog veel voor elkaar betekenen, als ze hierop worden geattendeerd.”

Elke straat een straatcontactpersoon
“We hebben nu in elke straat een straatcontactpersoon, dat zijn onze warme tentakels in het dorp. We kunnen een beroep doen op mensen die folders rondbrengen of helpen bij een huis-aan-huis enquête. Binnenkort gaan we een optrommelactie organiseren. In een koektrommel kunnen mensen in een straat vragen of ideeën delen en deze aan elkaar doorgeven. Het werkt gelijk verbindend.”

Ontmoetingen organiseren
“Ik organiseer zowel de bijeenkomsten voor bewoners als die met partners. Niemand anders brengt mensen en partijen bij elkaar. En uit die ontmoetingen komen nieuwe ideeën en verhalen naar boven die kunnen worden opgepakt. Dat gebeurt niet vanzelf omdat soms verhoudingen zijn verstoord of omdat er iets geregeld moet worden, zoals geld of locatie. Dat doe ik dan.”

Aansturing door bewoners
Lucas: “De dorpsondersteuner wordt aangestuurd door bewoners. Lonneke en ik hebben wekelijks overleg.” Lonneke: “Die aansturing vanuit bewoners is nodig omdat elke organisatie zijn eigen doelen en taken heeft. Vooral gemeenten en sociaal domein zijn nog erg taakgericht. Er is geen ruimte meer om naar buiten te kijken en echt naar bewoners te luisteren.”

De dorpsondersteuner wordt gefinancierd met een ZonMw-subsidie. Vervolgfinanciering is in zicht op basis van 80 procent uit SPUK-middelen en 20 procent door het zorgkantoor van Zilveren Kruis. Lonneke is in dienst van Beweging 3.0, een Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg-organisatie, die gevraagd is om hoofdaanvrager te worden zodat de dorpsondersteuner niet in dienst hoeft van een bewonersinitiatief. Beweging 3.0 stelt zich transformatiegericht en dienstverlenend op. Lonneke is in dienst van Beweging 3.0 maar de afspraak is: verantwoordelijkheid en aansturing liggen bij DAVA ofwel bij de bewoners.